Umowa zlecenie, a umowa o dzieło – czym się różni i na co uważać?
Zarówno umowa zlecenie, jak i umowa o dzieło są obecnie dość powszechnie stosowane i popularne, ale niestety wciąż nie do końca świadomie podpisywane. Warto pamiętać, że w obu przypadkach strony podpisujące umowę podlegają Kodeksowi Cywilnemu. Już na pierwszy rzut oka można dostrzec wyraźną różnicę, między dwoma rodzajami umów.
Zasadnicza różnica między umową zleceniem, a umową o dzieło
Prawne aspekty umowy zlecenie zostały określone w art. 734-751 Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360).
Artykuł 734 Kodeksu Cywilnego mówi o umowie zlecenie, że:
„§ 1. Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.”
Prawne aspekty umowy o dzieło zostały określone w art. 627-646 Kodeksu Cywilnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360).
Artykuł 627 określa istotę umowy o dzieło, tymi słowami :
„Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia”.
Bardzo ważne jest, aby rozumieć różnicę między wykonaniem zlecenia, a wykonaniem dzieła. Wynika z tego jasno, że zlecenie jest umową starannego wykonania, a umowa o dzieło umową rezultatu. W uproszczeniu oznacza to, że zlecenie, wykonuje się bez ponoszenia odpowiedzialności za efekt końcowy, a umowa o dzieło zobowiązuje do pełnej odpowiedzialności za rezultat wykonanej pracy.
Odprowadzanie składek ZUS za umowę zlecenie
Osoby zatrudnione na umowę zlecenie powinny zostać zgłoszone zarówno do ubezpieczenia społecznego, jak i zdrowotnego. Istnieją jednak pewne wyjątki. Ubezpieczenie społeczne nie jest obowiązkowe dla osoby zatrudnionej jednocześnie na umowie o pracę, w pełnym wymiarze godzin lub zarabiającej powyżej minimalnej krajowej (chyba, że umowa zlecenie została podpisana z tym samym pracodawcą, co umowa o pracę, wówczas ubezpieczenia te są obowiązkowe).
Co w przypadku zatrudnienia studenta na zlecenie?
Studenci do 26 roku życia nie mają obowiązku opłacania podatku dochodowego, ani opłacania składek ZUS (ubezpieczenie zdrowotne przysługuje tu poprzez rodzica, który opłaca składki zdrowotne lub przez uczelnię). W ich przypadku zarobiona kwota brutto, jest równa uzyskanej kwocie netto.
Co w przypadku zatrudnienia emeryta na zlecenie?
Zleceniobiorca, który obecnie jest już na emeryturze podlega składkom na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne (nie trzeba opłacać składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarancyjnych Świadczeń Pracowniczych).
Czy przy umowie o dzieło trzeba opłacać ZUS?
Od umowy o dzieło nie odprowadza się składek ZUS. Istnieje jednak pewien wyjątek. Jeśli osoba zatrudniona na umowę o dzieło, jest również zatrudniona na umowę o pracę u tego samego pracodawcy. To od zawartej umowy o dzieło trzeba odprowadzić składki, tak jakby była to umowa o pracę.
Umowa zlecenie i umowa o dzieło, a podatek dochodowy
W przypadku obu rodzajów umów podatki regulowane są na takich samych zasadach. Jeżeli przychód brutto nie przekracza 200 zł, wówczas stosujemy 12% zryczałtowany podatek dochodowy (od 1 lipca 2022 roku stawka podatkowa przy ryczałtowanym podatku została obniżona z 17% na 12%).
W przypadku wyższej kwoty rozliczamy podatek na zasadach ogólnych.
Natomiast w obu przypadkach mamy możliwość obniżenia podstawy opodatkowania, o zryczałtowane koszty uzyskania przychodów. Podstawowa stawka zarówno dla umowy zlecenie, jak i umowy o dzieło to 20%.
W przypadku umowy o dzieło, możliwe jest skorzystanie z podwyższonej, 50% stawki. Stawkę podwyższoną stosujemy wówczas, gdy zleceniobiorca przekazuje wykonaną pracę wraz z prawami autorskimi (na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 1-3 ustawy o PIT). Bardzo istotne jest wówczas, aby spełnić dwa podstawowe warunki:
- Działalność musi stanowić przedmiot prawa autorskiego, a praca powinna spełniać przesłanki utworu określone w ustawie o prawach autorskich i prawach pokrewnych.
- Przychód musi być związany z korzystaniem lub rozporządzaniem prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi.
Dotyczy to między innymi wszystkim utworów z kategorii, takich jak fotografia, wzornictwo przemysłowe, lutnictwo, muzyka, literatura, publicystyka, dzieła naukowe itp., działalność sceniczna (w tym choreografia, pantomima, działalność audiowizualna), prace architektoniczne, urbanistyczne, plastyczne.
Chcesz dowiedzieć się więcej o prawach autorskich?
Przeczytaj mój artykuł, który znajdziesz na blogu albo kliknij w ten link 
Anna Lasek
Biuro rachunkowe w Grodzisku Mazowieckim
Twoja Księgowość 365
#biurorachunkowewGrodziskuMazowieckim #usługiksięgoweWarszawa #usługiksiegoweGrodziskMazowiecki #usługiksiegoweonline #biurorachunkoweonline #konsultacjeksiegowe #konsultacjedlaprzedsiębiorcow #konsultacjebiznesowe #SKWP #KIBR
